به مواد جامد، مايع و گاز (غير از فاضلاب )گفته مي شود كه به طور مستقيم و يا غيرمستقيم حاصل از فعاليت انسان بوده و از نظر توليد كننده زائد تلقي شده و ارزش اوليه را ندارد. اين به معني بي ارزش بودن پسماند نيست، چرا كه ممكن است اين تركيب در موقعيت ديگري داراي ارزش باشد. مواد يا اشياء اي كه بايد دفع شوند يا تمايل به دفع آنها وجود دارد يا تحت قانون نياز به دفع دارند (تعريف كنوانسيون بازل)
به كليه پسماندهايي گفته مي شود كه به صورت معمول از فعاليتهاي روزمره انسانها در شهرها، روستاها و خارج از آنها توليد مي شود از قبيل زباله هاي خانگي و نخاله هاي ساختماني.
به كليه پسماندهاي عفوني و زيان آور ناشي از بيمارستانها، مراكز بهداشتي، درماني، آزمايشگاههاي تشخيص طبي و ساير مراكــــز مشابه گفته مي شود. ساير پسماندهاي خطرناك بيمارستاني از شمول اين تعريف خارج است.
به پسماندهاي ناشي از فعاليتهاي توليدي در بخش كشاورزي گفته مي شود از قبيل فضولات، لاشه حيوانات ( دام، طيور و آبزيــــان) محصولات كشاورزي فاسد و يا غيــرقابل مصرف.
به كليه پسماندهاي ناشي از فعاليتهاي صنعتي و معدنــي و پسماندهاي پالايشگاهي صنايـــع گاز، نفت و پتروشيمي و نيروگاهي و امثال آن گفته مي شود از قبـــيل بــــراده ها، سرريزها و لجنهاي صنعتي.
به كليه پسماندهايي گفته مي شود كه بدليل بالا بودن حداقل يكي از خواص خطرناك از قبيل: سميت، بيماريزايي، قابليت انفجار يـــــا اشتعال، خورندگي و مشابه آن به مراقبت ويژه نياز داشته باشد و آندسته از پسماندهاي پزشكي و نيز بخشي از پسماندهاي عادي، صنعتي، كشاورزي كه نياز به مديريت خاص دارند جزء پسماندهاي ويژه محسوب مي شوند.
پسماند يا تركيبي از پسماندها كه به دليل مقدار، غلظت يا ويژگي هاي فيزيكي، شيميايي و يا عفوني آن مي تواند :
موجب افزايش مرگ و مير، افزايش بيماري هاي حاد غيرقابل بازگشت يا قابل بازگشت گردد. در صورت تصفيه، ذخيره، حمل يا دفع نامناسب ايجاد خطر بالفعل يا بالقوه بزرگ براي سلامت انسان يا محيط زيست نمايد.
مواد زائد خطرناك، مواد زائدي به جز مواد زائد پرتوزا بوده كه به علت فعاليت شيميايي، سميت، خاصيت انفجاري، خورندگي يا ساير ويژگيهايشان ايجاد خطر يا احتمال آن را براي سلامتي يا محيط زيست بنمايند، چه هنگاميكه به صورت مجزا باشند و چه هنگامي كه با ساير مواد زائد همراه باشند.
با استفاده از معيارها و خصوصيات مي توان فهرستي از پسماندهاي خطرناك تهيه كرد.
مزايا
معايب
شروع با توليد، جمع آوري، انتقال و درآخر دفع جداسازي مواد قابل واگرداني و استفاده مجدد دفن مستقيم بصورت تلنبار كردن رو باز دفن متعارف و يا دفن بهداشتي باقيماندن بخشي از آن در خيابان كنار رودخانه، داخل كانالها و… سوزاندن بصورت اصولي يا غير اصولي.
شخصيت حقيقي يا حقوقي اسـت كـه مســــــول برنامـه ريزي، سـاماندهي، مراقبـت و عمليـات اجرايـي مربـوط بـه توليـــــد، جمــع آوري، ذخيــره ســازي، جداســازي، حمــل ونـــــقل، بازيافت، پردازش و دفع پسمانــدها و همچنـين آموزش و اطلاع رساني در اين زمينــــه مي باشد.
شناخت ویژگی پسماند بمنظور انجام هر یک از اقدامات زیر در مدیریت مواد زائد جامد لازم است: امكان كاهش زائدات تعيين ميزان توليد مواد زائد جامد.
آيا مواد زائد جزو مواد زائد خطرناك محسوب ميشوند؟
چه زمان از زباله سوز استفاده مي شود؟