تصفيه مقدماتي و دفع نهايي مواد زائد بيمارستاني

روش هاي دفع نهايي مواد زائد عفوني بيمارستاني

هدف اصلي مديريت مواد زائد بيمارستاني ،كاهش حجم ماده زائد ، تصفيه و دفع  ميباشد . در خصوص كاهش حجم ماده زايد بايد اين كاهش در محل توليد كنترل و صورت گيرد . روش هاي تصفيه و دفع نيز بايد به  گونهاي انجام شود كه خطرات زيست محيطي اين مواد را به ميزان زيادي كاهش دهد.

روش هاي معمولي كه براي دفع نهايي مواد زايد بيمارستاني وجود دارد ، عبارتنداز :

دفن بهداشتي مواد زائد عفوني بيمارستاني

تعريف : دفن بهداشتي زباله ، عمليات مهندسي خاصي است كه بر اساس آن زباله را چنان در دل خاك مدفون  ميكند كه لايه بندي و پوشش آنها هيچ زياني به محيط زيست ، انسان و ديگر موجودات زمين نرساند .

برخي از مواد خاص در مديريت صحيح  جمعآوري و دفن زباله به شرح زير است :

• مطالعه جامع در زمينه تمامي منابع توليد زباله
• شناسايي مشكلات حمل و نقل و عمليات مربوط به دفن زباله هر منطقه با توجه به مناطق مسكوني مجاور
•  بررسي هزينه سرانه عمليات جمع آوري و مهندسي دفن زباله
• تهيه لوازم و امكانات اجرايي عمليات و نظارت كامل بر آن
• بررسي انتخاب محل به صورت گسترده طبق قوانين مربوطه با توجه به احتراز از  هزينههاي گزاف
• ايجاد كوره هاي زباله سوز براي زباله هاي بيمارستاني و مراكز درماني، در نواحي نزديك به محل دفن
• سرمايه گذاري كمتر براي عمليات دفن و انتظار درآمدنه چندان زياد از اين گونه عمليـات طرح ريزي كلي عمليات به دنبال انتخاب محل و آماده سازي آن انجام مي شود ، سپس نقشه هايي كه مقياس آنها از 1:200 كمتر نباشد ، با خطوط هم تراز به فاصله 60 سانتيمتر ترسيم  ميگردد . ضمناً در ارائه نقشه زمين ، موقعيت ساختمانها ، املاك مجاور ،توپوگرافي ،جنس خاك ، سطوح آبهاي زيرزميني ، بادهاي غالب و زهكشيهاي مورد توجه خاصي قرار خواهد گرفت . 
  

محل دفن

فاكتورهاي مهم در انتخاب محل دفن :

• فاصله محل دفن : زباله از شهرمعمولاً 20 تا 30 كيلومتر بر آورد مي شود .
• دسترسي به محل دفن: راههاي ارتباطي موجود بايستي نزديك شاهراهها باشد ، مسئله ترافيك ، … .
• فضاي دفن بهداشتي زباله ،بايد زمين مورد نياز دفن بهداشتي زباله بعلت تغيير جمعيت معمولاً براي يكدوره 20 تا40 ساله در نظر گرفته شود.

روشهاي دفن بهداشتي زباله

در عميلات دفن بهداشتي زباله روشهايي وجود دارد كه معمولي ترين آنها عبارتند از :

• سطحي
• سراشيبي
• ترانشه اي
• دره اي
• باتلاقي
• ساحلي

مزيت روش ترانشه اي اين است كه عمل تلنبار زباله در اين روش بيشتر قابل كنترل است ، ولي اين كار هميشه در روش سطحي عملي نيست . روش سطحي براي زمينهاي مسطح مناسبتر است . در اينجا خاك پوششي مورد نياز از محل ذخيره خاك كه قبلاً معين شده تأمين خواهد شد . به هر حال در تمامي روشها ، زباله بايد گسترده شده و سپس با ضخامت تقريبي 2 متر و لايه 30 تا 45 سانتي متر با خاك پوشش داده شود بدين ترتيب ارتفاع لايه زباله پس از فشردگي بالغ بر 60 سانتي متر خواهد شد . تسطيح و فشرده سازي زباله حتي المقدور با شيب 30 درصد انجام خواهد گرفت .

تصفيه مقدماتي مواد زائد بيمارستاني

تصفيه مقدماتي زائدات ، تكنيك هايي است كه در سالهاي اخير توسعه پيدا كرده اند و استفاده از اين روشها در حال افزايش مي باشد . اين روش ها شامل موارد زير  ميباشند :

• ـ ضدعفوني با تشعشات ميكروويو
• ـ استرليزاسيون با بخار
• ـ ضد عفوني شيميايي

روشهاي دفع نهايي مواد زائد بهداشتي درماني در كشورهاي جامعه اروپا

اگر چه اكثر بيمارستانها معمولاً تأسيسات مستقلي براي دفع نهايي مواد زائد خود دارند ولي به نظر  ميرسد كه تمايل عمومي به سمت ايجاد سيستم هاي دفع مركز است. اين امر در اروپا بيشتر قابل لمس مي باشد. اين تغييرات ناشي از افزايش آگاهي هاي مردم درباره دستگاههاي كوچك زباله سوز قديمي ، اغلب بدون تجهيزات كنترل آلودگي و سيستم ضعيف تعمير و نگهداري است كه منبع خيلي از انتشارات زيان آور هستند . اين درك عمومي معمولاً با قانون هم حمايت و پشتيباني شده است. به طور كلي علل اين تغييرات را مي توان در مسائل زيست محيطي و اقتصادي ديد .

به هر حال در حال حاضر زباله سوزي هنوز متداول ترين روش دفع مواد زائد بهداشتي درماني است . امروز تكنولوژي هاي مختلفي براي دفع نهايي مواد زائد بهداشتي درماني به بازار آمده است و آهسته آهسته جايگاه خود را در اين صنعت بدست  ميآورند . در انگلستان فقط يك واحد ضد عفوني ميكروويو تا امروز اجازه كار گرفته ، بلژيك و هلند نيز هر كدام يك واحد مشغول به كار دارند . تعداد اين واحدها در آلمان و فرانسه به 7 عدد مي رسد . اگر چه زباله سوزي هنوز مطلوبترين روش دفع است ولي تا زماني كه قيمت هاي دفع در روشهاي مختلف قابل مقايسه باشد ، روند تغييرات ادامه پيدا خواهد كرد .

به نظر مي رسد كه فرانسه مسير مشابه آلمان را تعقيب كند . اخيراً فرانسه  دو روش دفع جايگزين ايجاد كرده است . به علاوه تعدادي ديگهاي بخار با سوخت زائدات نيز نصب شده اند . اين تكنولوژي بر اساس تبديل حرارتي در سه فاز كار مي كند . در فاز اول احتراق در كوره دوار در فشار كاهش يافته انجام  ميشود . در فاز دوم احتراق ثانويه در در محيط اكسداسيون به روش استاتيك انجام مي شود . فاز سوم همان فاز جوش است . در مورد راندمان روشهاي جايگزين دفع شك و ترديدهايي وجود دارد و در اين زمينه به تحقيقات بيشتري نياز مي باشد . دفن در زمين روش نهايي دفع مواد زائد پيش تصفيه شده بهداشتي درماني و خاكستر و مواد باقيمانده زباله سوزها  ميباشد . اخيراً بحث هايي در رابطه با مقبوليت عمومي و توجهات بهداشتي اين روش در كشورهاي اروپايي در جريان است . روش دفن در زمين براي مواد زائد بهداشتي درماني خام و بدون تصفيه قبلي در حال انقراض مي باشد . روش هاي دفع به ترتيب اهميت عبارتند از :

• زباله سوزي
• احتراق و بازيافت انرژي
• تصفيه مقدماتي
• دفن در زمين
• استفاده مجدد
• بازيافت
• جلوگيري از توليد

زباله سوزي مواد زائد جامد شهري و بيمارستاني در كشور روسيه در چندين شهر وجود دارد . در حومه شهر “كورسك” يك واحد زباله سوز بهره برداري  ميشود . اين واحد موجب بروز خطرات بهداشتي در محيط گرديده و دود ناشي از سوزاندن  زبالهها به طور مشخصي به منطقه حفاظت شده » چرنوزوم « مركزي خسارت وارد نموده است . يكي ديگر از نمونه هاي سوزاندن زباله در شهر » توگلياتي « است كه در محل تلنبار زباله اين شهر انجام گرفته  و آلودگي هوا را در سطح  گستردهاي پديد مي آورد . كارخانجات زباله سوز كه محل تلنبار زباله در حاشيه  شهر مسكو را تشكيل مي دادند داراي ظرفيت كافي براي پذيرفتن زائدات جامدشهري و بيمارستاني بودند در منطقه لينراد هم كارخانجات زباله سوز در سال 1990 احداث گرديد.