بهینه سازی وبازرسی دوره ای موتورخانه ها و دیگ های بخار

برای مشاهده مطالب قبلی اینجا را کلیک کنید.

 

  نحوه قرار گرفتن سایر تجهیزات نسبت به دیگ

سایر تجهیزات موتورخانه در مقابل و یا پشت دیگها باید به گونهای قرار گیرند که عملیات تعمیر و تعویض به راحتی صورت پذیرد.

عدم برخورد شعله به انتهای دیگ و دیواره ها

تنظیم شعله حتماً باید به گونه ای باشد که برخورد شعله به انتهای دیگ  صورت نگیرد.

تمیزی سطوح آتش خوار

توصیه می شود سطوح آتش خوار تمیز شوند.

  تمیزی سطوح تر

توصیه می شود بخشی از دیگ که در مجاورت آب است رسوب زدایی شود.

نصب و مونتاژ صحیح دیگ

از نصب و مونتاژ صحیح دیگ اطمینان حاصل شود. در قسمت توضیحات شناسنامه فنی مشکل نصب ذکر شود.

همچنین در صورت رفع مشکل، روش آن در بخش توضیحات ذکر گردد.

عملکرد ترموستات

از صحت عملکرد ترموستات اطمینان حاصل شود. میتوان با مقایسه ترموستات دیگ و پمـپ از صـحت عملکـردآن اطمینان حاصل نمود.

 عایق کاری حرارتی دیگ

دیگ باید عایقکاری کامل (شامل عایق با قطر مناسب و روکش) داشته باشد. بهتر است از روکش اصلی خود دیگ جهت عایقکاری استفاده شود.

تناسب ظرفیت حرارتی دیگ و مشعل

حداکثر ظرفیت مشعل باید بین 1 تا 2_/1 برابر ظرفیت ورودی دیگ باشد.

تناسب ظرفیت حرارتی دیگ و مشعل با بار حرارتی ساختمان

با توجه به بار حرارتی ساختمان، در این قسمت تناسب ظرفیت حرارتی سیستم گرمایشی و بار حرارتی ساختمان مقایسه میگردد. ظرفیت دیگ میبایست حداکثر 3_/1 برابر بار حرارتی ساختمان باشد.

از آنجاییکه در معاینه فنی دورهای، محاسبه دقیق بار حرارتی ساختمان با استفاده از محاسبه تلفات از طریق جداره ها، دیوارهای متصل به زمین، تلفات نفوذ هوا و… لازم نمیباشد، بار حرارتی مورد نیاز ساختمان به صورت تقریبی از مجموع بار حرارتی مورد نیاز برای گرمایش (جدول 2) و انرژی مورد نیاز برای تأمین آب گرم مصرفی (جدول 3) به دست میآید.

یادآوری-در صورت وجود بیش از یک دیگ ،جدول موجود در شناسنامه فنی موتورخانه (قسمت مربوط به دیگ در پیوسـت الـف) به تعداد دیگها تکرار میگردد.

 مشخصات دودکش دیگ های حرارتی

مشخصات عمومی دودکش

برای محاسبه قطر استاندارد دودکش مشعل های گازسوز از جدول 4 استفاده میشود.

فاکتور ^Zدودکش

فاکتور Z برای انواع زانویی دودکش مطابق جدول 5 میباشد

تعداد و نوع زانویی های استفاده شده در موتورخانه باید به گونه ای باشد که مجموع فاکتور Z از 5/2 تجاوز ننماید.

فشار دودکش

مقدار مکش دودکش که از روی دستگاه گاز آنالایزر خوانده میشود و باید در قسمت توضیحات نوشته شود.

نحوه قرار گرفتن دودکش در پشت بام

انتهای کلیه دودکشها باید حداقل یک متر از سطح پشت بام بالاتر بوده و از دیوارهای جانبی نیز حداقل یک متر فاصله داشته باشد.

برای به حداقل رساندن امکان ایجاد مکش معکوس لازم است دهانه خروجی دودکش در محلی دور از نواحی پر فشار قرار گیرد. نواحی پرفشار ممکن است در گوشههای ساختمان زیر پیش آمدگی لبه شیروانی یا دیوارههای جانپناه پشت بام و یا در نزدیکی کانالهای عمودی ایجاد شود.

وجود کلاهک در سر دودکش  استفاده از کلاهک دودکش الزامی است. 

  یادآوری-در صورت وجود بیش از یک دیگ، جدول موجود در شناسنامه فنی موتورخانه (قسمت مربـوط بـه دودکـش  در پیوسـتالف) به تعداد دودکشها تکرار میگردد. 

  سایر تجهیزات

در صورت وجود سختیگیر، کنترل هوشمند و شیر ترموستاتیک نوع و مدل آنها باید در بخش مربوطه شناسنامه فنی نوشته شود.

  نتایج آنالیزها

نتایج حاصل از آنالیز محصولات احتراق قبل و بعد از بهینه سازی و عدد کنتور و دبی که از روی کنتور خوانده میشود بایددر بخش مربوطه شناسنامه فنی نوشته شود.

  یادآوری- در صورت وجود بیش از یک دیگ جدول موجود در شناسنامه فنی موتورخانه (مربوط به قسمت آنالیزها) به تعداد دیـگ ها تکرار میگردد.

   مشعل

از آنجاییکه جهت بازرسی و آزمون دورهای موتورخانه نیاز به عملکرد صحیح مشعل میباشد، میبایست پیش از شروع آزمون، عملکرد اجزای مختلف مشعل بررسی شده و مشکلات و همچنین عملیات انجام شده در شناسنامه فنی و گزارش بازرسی و آزمون دورهای ثبت شود.

  یادآوری-   در صورت وجود بیش از یک مشعل جدول موجود در شناسنامه فنی موتورخانه (قسمت مربوط بـه مشـعل  در پیوسـتالف) به تعداد مشعلها تکرار میگردد.

   فونداسیون پمپهای زمینی

باید از بتون مسلح به ضخامت حداقل 10 سانتیمتر باشد.

   وجود شیر یک طرفه بر روی پمپ

در صورت استفاده از بیش از یک پمپ دائم در موتورخانه باید بر روی آنها شیر یکطرفه نصب شده باشد.

  محل قرار گرفتن منبع آب گرم مصرفی

منبع آب گرم مصرفی باید بالاتر از سطح دیگ باشد تا در هنگام خاموش بودن پمپ،گردش آب گرمکننده با جریان ترموسیفون امکان پذیر باشد.

نحوه لوله کشی منبع انبساط باز در صورت استفاده از چند منبع انبساط

در صورت استفاده ازچند منبع انبساط، منبعها باید دارای لولههای رفت جداگانه و لوله برگشت مشترک با یک سایز بزرگتر از سایز لولههای جداگانه باشند.

    مشخصات خط سوخت  در دیگ های بخار

نوع سوخت

نوع سوخت میبایست در شناسنامه فنی موتورخانه درج شود. 

مخزن گازوییل

نوع مخزن گازوییل در شناسنامه فنی قید شود.

محل قرار گرفتن مخزن گازوییل

در مورد محل قرارگیری مخزن گازوییل زیرزمینی باید به نکات زیر دقت کرد:

1- فاصله مخزن تا دیوارهای زیر زمین و تاسیسات ساختمان نباید از 50 سانتیمتر کمتر باشد.

2- اطراف مخزن باید با موادی از قبیل ماسهی شسته، خاک یا شن که به خوبی کوبیده شدهاند، حداقل به ضخامت 15 سانتی متر پوشیده شود.

3- روی مخزن باید با حداقل 60 سانتیمتر خاک و یا با 30 سانتیمتر خاک و 10 سانتیمتر بتون مسلح پوشانده شود.

چنانچه مخزن گازوئیل روی زمین و داخل ساختمان نصب گردد، میتوان آن را به صورت محصور یا غیر محصور نصب نمود. مخزن محصور در یک فضای بسته و جداگانه با جدارهایی که حداقل سه ساعت در برابر آتش مقاومت داشته باشند، از بقیه فضاهای ساختمان جدا میشود در حالیکه برای مخازن غیر محصور فضای جداگانهای دیده نمیشود. مقررات نصب مخازن ذخیره غیر محصور به صورت زیر است:

1- حداقل فاصله بین مخزن غیر محصور از مشعل باید دو متر باشد.

2- مخازن غیر محصور باید روی یک فونداسیون بتونی یا دیگر مواد ساختمانی نسوز نصب شوند.

ساختمان مخزن گازوییل

در ساختمان و طراحی مخزن گازوییل باید به نکات زیر توجه کرد

• مخزن گازوئیل از ورق فولادی سیاه ساخته میشود و نباید از ورق گالوانیزه در ساخت آن استفاده نمود.
• برای محافظت مخازن زیر زمینی در برابر خوردگی آن را دوبار ضد زنگ زده و سپس با سه لایه قیر و دو لایه گونی به طور کامل میپوشانند.
• گنجایش یک مخزن غیر محصور و یا کل گنجایش دو مخزن غیر محصور که یک مشعل را تغذیه مینماید، نباید از 2500 لیتر بیشتر باشد.
• جهت ارتباط منبع با هوای آزاد و تخلیه هوا به هنگام تغذیه منبع، از لوله هواکش استفاده میشود. این لوله با حداقل پیچ و خم به محل مناسبی خارج از محل نصب منبع هدایت شود.
• قطر لوله ای که منبع را از سوخت پر میکند مطابق جدول 5 به ظرفیت منبع و طول لوله بستگی دارد:

لوله کشی منبع ذخیره گازوئیل نیز باید دارای معیارهای زیر باشد

الف) لوله ای که گازوئیل را از مخزن سوخت به مشعل دیگ هدایت مینماید لوله رفت نامیده میشود. این لوله باید از قسمت بالای مخزن وارد شده تا فاصله 10 سانتیمتری از کف مخزن ادامه یابد. چنانچه منبع ذخیره سوخت پایینتر از محل نصب مشعل بویلر باشد، باید لوله به سمت مخزن سوخت شیب داده شود.

ب) لوله ای که سوخت مازاد را به مخزن گازوئیل باز میگرداند لوله برگشت نامیده میشود. این لوله نیز از قسمت بالای مخزن وارد شده و تا فاصله 10 سانتیمتری از کف مخزن ادامه مییابد.

پ) دهانه انتهای این لوله باید حداقل 60 سانتیمتر با هر باز شو ساختمان فاصله داشته باشد. دهانه انتهای این لوله  باید حداقل 50 سانتیمتر از دهانه انتهای لوله پرکن بالاتر باشد.

ت) لوله پر کن مخزن گازوئیل باید از بالاترین قسمت مخزن وارد آن شده و تا 10سانتیمتر بالاتر از کف مخزن ادامه یابد.

ث) در پایین ترین سطح هر مخزن گازوئیل باید یک عدد شیر با قطر متناسب با گنجایش مخزن نصب شود تا هنگام نیاز بتوان توسط آن گازوئیل داخل مخزن را تخلیه نمود.

ج) هر منبع ذخیره سوخت باید به یک دریچهی آدم رو مجهز باشد تا در مواقع لازم جهت تمیز کردن بتوان از طریق آن به داخل مخزن رفت. در مخازن با قطر زیاد باید در زیر دریچه آدم رو یک عدد نردبان فلزی قرار گیرد.

  وجود مخزن روزانه

اگر فاصله بین مخزن اصلی ذخیره گازوئیل و مشعل زیاد باشد از یک مخزن کوچکی به نام مخزن روزانه در داخل یا نزدیک موتورخانه استفاده میشود.

   محل قرار گرفتن مخزن روزانه

مقررات نصب و لولهکشی این مخزن به صورت زیر است:

الف-  بهتر است مخزن روزانه سوخت بین مخزن اصلی و مشعل نصب گردد.

ب- این مخزن باید در ترازی بالاتر از مخزن اصلی نصب گردد.

پ- انتقال سوخت از مخزن اصلی به مخزن سوخت روزانه باید از طریق پمپ انجام شود.

ت- گنجایش مخزن روزانه گازوئیل نباید از 240 لیتر بیشتر باشد.

  یادآوری-در صورت وجود بیش از یک مخزن روزانه جدول موجود در شناسنامه فنی موتورخانه (قسمت مربوط به خط سـوخت  در پیوست الف) به تعداد مخزنها تکرار میگردد.

خط گاز در موتور خانه

نشتی سیستم سوخت رسانی

در سیستمهای گازسوز عدم وجود نشتی در سیستم باید با دستگاه نشت یاب و یا کف و صابون چک شود.

  کیفیت سوخت

از روی تمیزی فیلتر میتوان کیفیت سوخت را تعیین کرد.

   فیلتر سوخت/گاورنر فشار گاز

وجود فیلترسوخت برای مشعلهای گازی وگازوییلی  و وجود گاورنر فشار گاز در مشعلهای گازی در مسیر سیستم سوخترسانی الزامی است.

ایمنی و نصب صحیح شلنگ گاز/گازوییل

شلنگ گاز/گازوییل نباید بیش از حد کشیده شده و یا تا خوردگی داشته باشد. بهترین شکل برای قرارگیری شلنگ حالتU  شکل میباشد.

 نوع و ظرفیت کنتور گاز

نوع کنتور و ظرفیت آن در این قسمت قید گردد.

عملکرد کنتور

از آنجا که در برخی موارد کنتور کار نمیکند و یا مقداری که نشان میدهد به هیچ وجه با مصرف واقعی همخوانی ندارد، توصیه میشود که از صحت عملکرد کنتور اطمینان حاصل شود

قطر لوله گاز

در بخش مربوطه شناسنامه فنی در قسمت اول قطر لوله گاز موجود نوشته میشود. قطر استاندارد لوله فولادی گاز از جدول 6 محاسبه میگردد. به این منظور ابتدا باید فاصله دورترین مصرف کننده گاز از کنتور اصلی محاسبه گردد. در مرحله بعد با توجه به ظرفیت حرارتی مشعل ها مقدار مصرف گاز آنها بر حسب متر مکعب بر ساعت محاسبه میشود و با توجه به جدول و انتخاب طول و ظرفیت مناسب قطر لوله گاز ورودی به هر مشعل محاسبه میگردد. قطر لوله گاز ورودی به موتورخانه نیز بر حسب مجموع ظرفیت مشعل ها به دست میآید. برای محاسبه مقدار مصرف گاز مشعل کافیست حداکثر ظرفیت آن را بر ارزش حرارتی سوخت تقسیم کرد.

  یادآوری- ارزش حرارتی و ترکیب شیمیایی گاز و گازوییل به ترتیب از شرکت ملی گاز و شرکت پخش فرآورده های نفتی اسـتعلام گردد.

جدول 6- حداکثر ظرفیت لوله های فولادی به مترمکعب در ساعت برای گاز طبیعی

با فشار 178 میلی متر ستون آب و افت فشار 7/12 میلیمتر ستون آب و چگالی 65/0

مقادیر حدی محصولات احتراق موتورخانه هایی که با گاز طبیعی یا گاز مایع کار میکنند

تحت شرایط معاینه فنی دورهای تعیین شده در بند 6 میزان CO و NO_x محصولات احتراق بر مبنای هوای خشک نباید از مقادیر تعیین شده در ذیل بیشتر شود.

الف) میزان منو اکسید کربن نباید بیش از 100 میلیگرم بر کیلووات ساعت باشد؛

ب)  میزان NO_x محصولات احتراق تحت شرایط معاینه فنی دورهای نباید بیش از 170 میلیگرم بر کیلووات ساعت باشد.

یادآوری-  نحوه محاسبه و تبدیل واحدهای مختلف اندازهگیری مقادیر CO و  NO_x در پیوست پ ارائه شده است.

 مقادیر حدی محصولات احتراق موتورخانه هایی که با گازوییل کار می کنند

تحت شرایط معاینه فنی دورهای تعیین شده در بند 6 میزان CO و NO_x محصولات احتراق بر مبنای هوای خشک نباید از مقادیر تعیین شده در ذیل بیشتر شود.

الف) میزان منو اکسید کربن نباید بیش از 110 میلیگرم بر کیلووات ساعت باشد؛

• میزان NO_x محصولات احتراق تحت شرایط معاینه فنی دورهای نباید بیش از 250 میلیگرم بر کیلووات ساعت باشد.

پ) میزان هیدرو کربورهای نسوخته (HC) تحت شرایط معاینه فنی دورهای بجز بیست ثانیه اول نباید از ppm10بیشتر شود.

• عدد دود در تمامی توانهای ورودی مشعل باید کمتر از یا مساوی یک باشد.

یادآوری-  نحوه محاسبه و تبدیل واحدهای مختلف اندازه گیری مقادیر CO و NO_x در پیوست پ ارائه شده است.

مقررات کلی معاینه فنی دوره ای موتورخانه ها

معاینه فنی دورهای موتورخانه شامل 3 مرحله اصلی میباشد

1- بازبینی عملکرد سیستم مولد انرژی شامل

الف) بازبینی خط سوخت رسانی  ب) تنظیم مشعل  پ) بررسی وضعیت دودکش

٢ – تکمیل شناسنامه فنی موتورخانه با استفاده از مشاهدات، اندازه گیریها و آنالیزها

3-  تکمیل گزارش بازرسی و آزمون  معاینه فنی دورهای موتورخانه با استفاده از نتایج مراحل قبلی و ارائه آن بـه سازمان ملی استاندارد ایران.